آندوسکوپی یکی از روش‌هایی است که برای تشخیص بیماری‌ها و ارزیابی وضعیت اندام‌های داخلی بدن مورد استفاده قرار می‌گیرد. این روش به‌دلیل دقت بالا، سرعت انجام و کم‌تهاجمی بودن دز‌مواردی حتی توانسته جایگزین جراحی‌ شود.

دستگاه‌ آندوسکوپی به گونه‌ای طراحی شده‌ است که امکان مشاهده دقیق بافت‌های داخلی، برداشت نمونه برای آزمایش و حتی  درمان را فراهم می‌کند.

آندوسکوپی چیست؟

آندوسکوپی روش تصویربرداری پزشکی است که به پزشک اجازه می‌دهد درون اندام‌ها و حفره‌های بدن را بدون نیاز به جراحی باز مشاهده کند. در این روش ابزاری باریک، انعطاف‌پذیر و لوله‌ای‌شکل به نام آندوسکوپ از طریق دهان، بینی یا گاهی از طریق برش‌های کوچک وارد بدن می‌شود تا اندام‌های داخلی مورد بررسی قرار گیرد.

در انتهای آندوسکوپ، یک دوربین باکیفیت قرار دارد که تصاویر واضحی از درون بدن به نمایشگر منتقل می‌کند. پزشک با استفاده از این تصاویر می‌تواند تغییرات غیرطبیعی را ببیند و در صورت لزوم نمونه‌هایی از بافت را برای بررسی‌های آزمایشگاهی بردارد.

کاربردهای آندوسکوپی

مهم‌ترین کاربرد آندوسکوپی عبارتند از:

• تشخیص سرطان روده بزرگ از طریق آندوسکوپی روده
• تشخیص مشکلات معده و مری و دوازدهده
• انجام بیوپسی یا نمونه‌برداری برای تشخیص توده‌های سرطانی
• پولیپ روده
• لارنژیت
• مشکل مفاصل
• بیماری‌های سیستم عصبی
• تومور مغزی
• بیماری‌های دستگاه تنفسی
• سنگ کلیه
• مشکلات رحمی

آمادگی پیش از انجام آندوسکوپی

قبل از انجام این تصویربرداری باید دستوراتی را رعایت کنید که مهم‌ترین آن‌ها شامل موارد زیر هستند:

انجام آزمایش‌های اولیه

باتوجه به نوع آندوسکوپی باید آزمایش‌هایی را انجام دهید تا پزشک از وضعیت کلی سلامت شما مطلع شود. به‌عنوان مثال برای بررسی دستگاه ادراری، آزمایش ادرار برای تشخیص عفونت درخواست می‌شود.

ارائه سوابق پزشکی

قبل از آزمایش، پزشک باید از وضعیت سلامت عمومی شما، بیماری‌های زمینه‌ای و داروها یا مکمل‌هایی که مصرف می‌کنید، اطلاع کامل داشته باشد.

ناشتا بودن

معمولاً بهتر است چند ساعت قبل از انجام آندوسکوپی معده و روده و سایر اندام‌های داخلی، چیزی نخورید و ننوشید. در برخی موارد نیز رژیم غذایی سبک یا محدودیت در مصرف برخی خوراکی‌ها برای بیمار تجویز می‌شود.

تخلیه روده‌ها

اگر آندوسکوپی روده تجویز شده باشد باید با مصرف داروهای تجویزی و رعایت رژیم خاص، روده‌ها را به‌طور کامل پاکسازی کنید.

قطع یا تنظیم داروها

برخی داروها مانند رقیق‌کننده‌های خون باید پیش از انجام آزمایش به‌صورت موقت قطع یا جایگزین شوند. یادتان باشد این موضوع حتماً باید زیرنظر پزشک انجام شود.

ترک سیگار

بهتر است چند روز قبل از انجام این روش از کشیدن سیگار و قلیان خودداری کنید تا این تصویربرداری کامل بی‌خطر باشد.

آندوسکوپی چگونه انجام می‌شود؟

مدت زمان انجام آندوسکوپی معمولاً بین ۳۰ دقیقه تا ۲ ساعت بسته به نوع و ناحیه آن است. در هنگام انجام این آزمایش برای راحتی بیمار اغلب از داروهای آرام‌بخش استفاده می‌شود تا فرد احساس درد یا ناراحتی نداشته باشد.

در موارد خاص ممکن است از بیهوشی عمومی نیز کمک گرفته شود. گاهی نیز پزشک با استفاده از بی‌حسی موضعی همراه با آرام‌بخش فقط ناحیه مورد نظر را بی‌حس می‌کند تا فرد هوشیار بماند اما احساس ناراحتی نکند.

پس از آماده‌سازی، پزشک آندوسکوپ را به‌آرامی وارد بدن می‌کند و تا محل مورد نظر پیش می‌برد. سپس با تنظیم زاویه دید، اندام‌های داخلی روی نمایشگر ظاهر می‌شوند. در این مرحله پزشک می‌تواند هرگونه بافت غیرطبیعی را شناسایی و نمونه‌برداری کند. در برخی مواقع نیز درمان‌های جزئی در حین انجام آزمایش صورت می‌گیرد.

مراقبت‌های بعد از انجام آندوسکوپی

• اگر برای انجام آندوسکوپی از بی‌هوشی عمومی استفاده شده است باید کل روز را استراحت کنید؛ چراکه ممکن است حالت گیجی داشته باشید و در حین کار به خودتان آسیب وارد سازید.
• در روزی که تصویربرداری بدون بی‌هوشی عمومی انجام داده‌اید بهتر است از فعالیت‌های سنگین خودداری کنید تا از عوارض احتمالی دور بمانید.
• ممکن است پزشک تغذیه خاصی را برای بعد از آزمایش مشخص کرده باشد که باید به آن پایبند باشید.
• گاهی اوقات پزشک برای کاهش درد و التهاب برای شما دارو تجویز می‌کند که باید مطابق با نسخه مصرف کنید.

آیا آندوسکوپی عوارض دارد؟

در حالت کلی آندوسکوپی عوارض خاصی ندارد. عوارض جانبی پس از انجام این روش معمولاً طی ۲ روز اول کاهش می‌یابد و برطرف می‌شوند. به‌‌طور مثال اگر دستگاه آندوسکوپ از طریق گلو وارد بدن شود، فرد کمی گلودرد یا تغییر موقت صدا احساس می‌کند. در صورتی که آندوسکوپ از روده عبور کند، بیمار دچار گرفتگی شکم، نفخ یا حالت تهوع می‌شود.

به‌طور کلی، بعد از انجام آندوسکوپی پزشک توصیه‌هایی برای کاهش ناراحتی ارائه خواهد داد. همچنین، در صورت لزوم داروهای مناسب برای کنترل درد یا سایر عوارض را تجویز می‌کنند.

برای انجام آندوسکوپی به کجا مراجعه کنیم؟

پیشنهاد می‌کنیم برای انجام آندوسکوپی به مراکز معتبر با دستگاه‌های به روز مراجعه کنید تا نتایج قابل اطمینان با کم‌ترین عوارض داشته باشید. شما می‌توانید به بهترین مراکز آندوسکوپی تهران که اسامی آن‌ها در سایت پزشکی لند وجود دارد، مراجعه کنید.

این مراکز از نظر تجهیزات و وجود پزشکان متخصص در‌‌ رده بهترین‌ها قرار دارند. بنابراین، با اطمینان خاطر می‌توانید تصویربرداری اندام‌های داخلی را در آن‌ها انجام دهید.