ام آر آی مخفف عبارت تصویربرداری تشدید مغناطیسی است. در واقع ام آر آی یک روش تصویربرداری است که برای انجام آن از یک دستگاه اسکنر بسیار پیچیده استفاده می‌شود. این دستگاه مجهز به یک آهنربای بسیار بزرگ و قوی است تا امواج مغناطیسی تولید کند.   

بیمار برای تصویربرداری به داخل این آهنربا وارد می‌شود. سپس از امواج رادیویی برای ارسال سیگنال‌ها به بدن و دریافت آنها استفاده می‌شود. سیگنال‌های برگشتی توسط کامپیوتر متصل به اسکنر به تصاویر تبدیل می‌شوند.

دستگاه‌ های ام آر آی دارای قدرت میدان مغناطیسی متفاوتی هستند. این شاخص برحسب واحد تسلا یا T اندازه‌گیری می‌شود.

در حال حاضر اسکنرهای 1.2، 1.5، 3 و 7 تسلا موجود هستند. آنها همچنین در اندازه‌های مختلف و به شکل‌های روباز یا روبسته عرضه می‌شوند.

انواع دستگاه ام آر آی از نظر میزان تسلا

منظور از دستگاه روباز این است که دستگاه از هر چهار طرف باز است. در ابتدا برای تولید دستگاه ‌های روباز ام آر آی، از آهنربایی با قدرت بسیار کم 0.2 تسلا استفاده می‌شد. سپس این روند پیشرفت کرد و قدرت دستگاه‌ها به 0.3T، 0.7T و اکنون 1.2T رسید.

اگرچه یک دستگاه 1.2T قادر به تولید تصاویر تشخیصی است، اما قوانین فیزیک می‌گویند که قدرت و سیگنال مغناطیسی کمتری نسبت به دستگاه‌های 1.5T دارد.

به‌همین‌دلیل، کیفیت تصاویر آن بسیار پایین‌تر است و برای همه اهداف کاربردی نیست.

امروزه دستگاه ام آر ای 1.5 تسلا گزینه استانداردی برای تصویربرداری پیشرفته در نظر گرفته می‌شود. اغلب برای تصویربرداری از شکم و قفسه سینه کارایی دارد.

ازآنجایی‌که کیفیت تصاویر ام آر آی به سیگنال و قدرت میدان مغناطیسی بستگی دارد. مطمئناً یک دستگاه 3 تسلا کیفیت بسیار بیشتری نسبت به یک ماشین 1.5 تسلا دارد و می‌تواند در زمان کوتاهتری تصاویر واضح‌تری ارائه دهد.

چنین مزایایی می‌توانند زمان کلی اسکن را کاهش دهند.

معمولا دستگاه‌های ام آر آی سه تسلا برای تصویربرداری از موارد زیر ایده‌آل هستند:

• سیستم اسکلتی عضلانی (به‌دنبال شرایطی مانند آرتریت، مشکلات دیسک یا عفونت‌های استخوانی)
• دستگاه قلبی عروقی (برای بررسی قلب و سیستم گردش خون از نظر آسیب ناشی از حمله قلبی، بیماری قلبی یا انسداد عروق)
• سیستم عصبی (برای شناسایی علائم سکته مغزی، تومورها یا آنوریسم در مغز)

اخیرا دستگاه‌ ام آر آی 7 تسلا به بازار آمده‌ است. این مورد از انواع دستگاه ام آر آی به‌دلیل توانایی در ارائه تصاویر بسیار واضح و حاوی جزئیات بیشتر، اغلب برای کارهای تحقیقاتی استفاده می‌شوند.

قابل ذکر است که با افزایش قدرت میدان مغناطیسی دستگاه ام آر آی، میزان گرما و نویز تولیدشده توسط آن نیز بیشتر می‌شود. احتمالا به‌همین‌دلیل است که اغلب مراکز تصویربرداری به داشتن یک دستگاه 1.5T کفایت می‌کنند.

انواع دستگاه ام آر آی از نظر روباز یا روبسته بودن

در گذشته همه دستگاه‌های ام آر آی از نوع روبسته بودند. این نوع دستگاه‌ها به‌صورت یک لوله بزرگ هستند که بیمار برای تصویربرداری به شکل خوابیده درون آنها قرار می‌گیرد. اگرچه این سبک از اسکنرها تقریباْ همیشه تصاویری با کیفیت بسیار بالا تولید می‌کنند. اما راحتی بیمار در آنها گاهی اوقات مشکل‌ساز است.

لوله‌ای که بیمار باید در آن بخوابد، می‌تواند باعث ایجاد هراس در افراد مبتلا به کلاستروفوبیا (تنگناهراسی) یا حملات اضطرابی شود.

از طرفی، افرادی‌که خیلی چاق هستند معمولاً نمی‌توانند به سادگی از دهانه دستگاه روبسته عبور کنند. این مشکلات باعث شد که محققان به فکر ساخت دستگاه ام آر آی روباز بیافتند. همانطورکه از نام آن مشخص است، هیچ سیلندر محدودکننده‌ای مانند دستگاه ام آر آی روبسته ندارد.

اسکنرهای روباز اولیه به ‌دلیل کاهش تعداد آهنرباها، تصاویر با کیفیت خیلی خوبی تولید نمی‌کردند. خوشبختانه امروزه از کیفیت بهتری برخوردار هستند و گزینه مطلوبی برای کودکان، افراد چاق و مبتلا به تنگناهراسی محسوب می‌شوند.

انواع دستگاه ام آر آی از نظر تکنولوژی

احتمالا تا الان متوجه شده‌اید که دستگاه ام آر آی ۷ تسلا از نظر کیفیت تصویربرداری قوی‌تر و از نظر تکنولوژی جدیدتر از سایر انواع دستگاه ام آر آی است.

اخیراً سه نوع دستگاه دیگر نیز عرضه شده‌اند که بدون توجه به قدرت میدان مغناطیسی، ساختار متفاوتی دارند. در ادامه به ویژگی‌های آنها اشاره می‌کنیم.

دستگاه ام آر آی عریض

یک نوع دستگاه ام آر آی روبسته با فضای داخلی بیشتر و عریض‌تر است.

با توجه به اینکه قدرت تصویربرداری با کیفیت بالاتر و اسکن سریعتر را دارد، می‌تواند جایگزین ام آر آی روباز شود. چراکه نمی‌توان انکار کرد که دستگاه‌های روباز هنوز هم قدرت مغناطیسی به اندازه دستگاه‌های روبسته ۱.۵، ۳ و ۷ تسلا ندارند.

دستگاه ام آر آی عمودی

این نوع دستگاه، برای اسکن ستون فقرات یا سایر مفاصل بدن در شرایطی‌که بیمار وضعیت خاصی دارد طراحی شده است. در این دستگاه ام آر آی بیمار احساس راحتی بیشتری می‌کند، زیرا قادر به دیدن محیط اطراف خود است.

دستگاه ام آر آی اندام‌ها

این دستگاه برای تشخیص مشکلات پاها، بازوها و دست‌ها مانند موارد زیر استفاده می‌شود:

• آرتریت
• شکستگی‌ها
• عفونت‌های استخوانی
• تومورهای استخوانی
• مشکلات مربوط به اعصاب

در واقع از یک اسکنر خیلی کوچک استفاده می‌کند که صرفا برای قرار دادن اندام‌های آسیب‌دیده بدن درون آن طراحی شده است.

انواع دستگاه ام آر آی از نظر کاربرد

از انواع دستگاه ام آر آی برحسب قدرت میدان مغناطیسی و ابعاد آنها، می‌توان برای بررسی مشکلات مغزی، گردن، نخاع، قفسه سینه، قلب، شکم، مفاصل یا رگ‌های خونی به صورت زیر استفاده کرد:

• ام آر آی عملکردی (fMRI). این نوع ام آر آی می‌تواند مناطق عملکردی مغز را ترسیم کند و معمولاً قبل از جراحی مغز و اعصاب انجام می‌شود.
• ام ار آنژیوگرافی رزونانس مغناطیسی (MRA). یک روش تشخیصی غیرتهاجمی است که از ترکیب فناوری تشدید مغناطیسی و تزریق رنگ کنتراست‌زا برای تجسم رگ‌های خونی استفاده می‌کند.
• ونوگرافی تشدید مغناطیسی (MRV). یک روش تشخیصی است که برای تولید تصاویر دقیق از اندام‌ها و ساختارهای بدن استفاده می‌شود.
• ام آر آی سینه. یک روش غیرتهاجمی است که اغلب برای بررسی بیماران در معرض خطر بالای سرطان سینه انجام می‌شود.
• ام آر آی قلب. یک روش تشخیصی برای تولید تصاویر دقیق از ساختارهای قلب است.

ام آر ای را در کدام مرکز انجام دهیم؟

پیشنهاد ما به شما مراجعه به مراکزی است که از دستگاه پیشرفته و به‌روز همراه با پزشکان مجرب استفاده کند. بسته به محدوده‌ای که زندگی می‌کنید، می‌توانید در قسمت زیر از لیست‌های تهیه شده استفاده کنید.

بهترین مراکز ام آر آی شمال تهران

بهترین مراکز ام آر آی غرب تهران

بهترین مراکز ام آر آی شرق تهران

بهترین مراکز ام آر آی جنوب تهران