تفاوت سونوگرافی و ماموگرافی چیست؟

ماموگرافی و سونوگرافی سینه می‌توانند به پزشکان کمک کنند تا تغییرات در بافت پستان را با دقت بیشتری ارزیابی کنند. پیشنهاد می‌کنیم در مورد تفاوت سونوگرافی و ماموگرافی و نحوه انجام این دو روش تصویربرداری بیشتر بدانید تا بتوانید بهترین گزینه را انتخاب کنید. 

تشخیص زودهنگام سرطان سینه می‌تواند به نجات جان بسیاری از خانم‌ها کمک کند. در طول غربالگری سرطان سینه، پزشک سینه‌های شما را از نظر علائم سرطان مانند ظهور توده یا تغییرات در بافت بررسی می‌کند. 

غربالگری اشکال مختلفی مانند خودآزمایی پستان در خانه، معاینه بالینی پستان‌ها توسط پزشک، ماموگرافی و سونوگرافی سینه دارد. 

ماموگرافی چیست؟

قبل از اشاره به تفاوت سونوگرافی و ماموگرافی، لازم است با جزئیات هرکدام آشنا شوید. ماموگرافی از اشعه ایکس برای تصویربرداری از سینه‌ها استفاده می‌کند. در اصل، یکی از رایج‌ترین ابزارهای غربالگری برای تشخیص زودهنگام سرطان پستان است.

معمولاً توصیه می‌شود که از سن 40 سالگی به بعد، سالی یکبار ماموگرافی انجام شود. البته خانم‌هایی که در معرض خطر بیشتری هستند و سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان سینه را دارند؛ لازم است در سنین پایین‌تر این آزمایش را انجام دهند.

در یک مرکز ماموگرافی در تهران، در طول ماموگرافی، ابتدا هرکدام از پستان‌ها روی تکیه‌گاه دستگاه قرار می‌گیرند. سپس یک صفحه از بالا روی آن‌ها قرار می‌گیرد تا کمی فشرده شوند و ثابت باقی بمانند. رادیولوژیست به کمک دستگاه، در مجموع چهار عکس از جلو و پهلو بافت داخلی سینه ارائه می‌دهد. 

بهتر است بدانید که طبیعی بودن نتایج ماموگرافی غربالگری، همیشه به این معنی نیست که هیچ توده یا نشانه‌ای از تومور وجود ندارد. در مقابل نیز غیرطبیعی بودن نتایج، به معنای ابتلای یک خانم به سرطان پستان نیست. 

سونوگرافی سینه چیست؟

سونوگرافی سینه از امواج فراصوت برای ثبت تصاویری از بافت داخلی پستان استفاده می‌کند. سونوگرافیست یک ژل مخصوص را روی سینه‌ها می‌مالد و سپس مبدل دستگاه سونوگرافی را روی آن‌ها حرکت می‌دهد. مبدل ابتدا امواج صوتی را می‌فرستد و در مرحله بعد با جذب امواجی که از بافت سینه منعکس می‌شوند، تصاویر زنده ایجاد می‌کند.

لازم است بدانید که سونوگرافی سینه یک ابزار غربالگری دقیق برای تشخیص سرطان سینه نیست. زیرا قدرت تشخیص بسیاری از نشانه‌های اولیه تومور در بافت سینه را ندارد. 

از این رو، معمولاً ابتدا ماموگرافی غربالگری انجام می‌شود و اگر این آزمایش نتایج غیرطبیعی ارائه داد، پزشک برای اطمینان دستور انجام سونوگرافی سینه‌ را می‌دهد. در نهایت نیز ممکن است برای موارد خیلی مشکوک، ماموگرافی تشخیصی انجام شود. 

پزشک همچنین ممکن است از این روش به‌عنوان راهنما در حین بیوپسی (نمونه‌برداری) از سینه‌ها استفاده کند. ازآنجایی‌که اولتراسوند از اشعه ایکس استفاده نمی‌کند، روش ایمنی برای خانم‌های باردار محسوب می‌شود. 

تفاوت های سونوگرافی و ماموگرافی 

چندین مورد قابل توجه در زمینه تفاوت سونوگرافی و ماموگرافی وجود دارند که عبارتند از:

• سونوگرافی از امواج صوتی و ماموگرافی از اشعه ایکس برای ایجاد تصاویر استفاده می‌کند. در نتیجه سونوگرافی روش ایمن‌تری است و گزینه بهتری برای خانم‌های باردار و خانم‌های جوان کمتر از 30 سال محسوب می‌شود.
• ماموگرافی با فشرده کردن بافت پستان‌ها ممکن است باعث بروز درد و ناراحتی شود. اما سونوگرافی روشی بی‌درد است.  
• هزینه سونوگرافی سینه معمولاً نسبت به روش ماموگرافی کمتر است اما همان طور که ذکر شد ممکن است دقت مامو را نداشته باشد.
• سونوگرافی برای تشخیص ناهنجاری‌ها در افرادی‌که بافت سینه متراکمی دارند، روش کارآمدتری است.

محدودیت‌های ماموگرافی و سونوگرافی

هم ماموگرافی و هم سونوگرافی سینه محدودیت‌هایی دارند. اما مشخص شده است که محدودیت‌های سونوگرافی بیشتر است. مواردی چون:

• رادیولوژیست به کمک سونوگرافی نمی‌تواند وضعیت بافت کل سینه را مشاهده کند. درحالی‌که مامو با ارائه تصاویر از زوایای مختلف، می‌تواند به رادیولوژیست دید وسیعی بدهد.
• از مامو می‌توان برای یافتن نواحی مشکوک در عمق سینه استفاده کرد. درحالی‌که با سونو نمی‌توان چنین کاری انجام داد.
• از آنجایی که سونو نمی‌تواند میکروکلسیفیکاسیون‌ها (رسوبات ریز کلسیم که از اولین نشانه‌های سرطان سینه هستند) را ثبت کند، از مامو جهت تشخیص استفاده می‌شود. 
• ماموگرافی نمی‌تواند به تمایز میان کیست و توده جامد کمک کند، درحالی‌که سونو می‌تواند این کار را انجام دهد.
• با مامو می‌توان وضعیت غدد لنفاوی زیر بغل را مشاهده کرد، اما سونوگرافی چنین امکانی را ندارد.

احتمالاً بعد از درک محدودیت‌ها و تفاوت سونوگرافی و ماموگرافی، این ابهام در ذهن شما شکل گرفته است که واقعا ماموگرافی بهتر است یا سونوگرافی؟ در ادامه به این مسئله خواهیم پرداخت.

ماموگرافی بهتر است یا سونوگرافی؟

معمولاً پزشک با اتکا به تفاوت سونوگرافی و ماموگرافی و فاکتورهای زیر، سعی می‌کند تصمیم بگیرد که برای شما ماموگرافی بهتر است یا سونوگرافی! 

سن

اگر سن شما زیر 30 سال است، معمولاً پزشک به‌جای مامو، سونوگرافی سینه را تجویز می‌کند. البته اگر سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان پستان را دارید، بهتر است در سنین پایین در مورد بهترین زمان ماموگرافی با پزشک خود مشورت کنید.

وزن

وزن و اندازه سینه‌های شما می‌توانند بر کیفیت تصویربرداری تأثیر بگذارند. طبق تجربه، تشخیص سرطان با ماموگرافی، برای زنان دارای بافت سینه متراکم دشوار است. در این شرایط، پزشک ممکن است علاوه‌بر ماموگرافی، اولتراسوند نیز درخواست کند. 

زنانی‌که سینه‌های بزرگ دارند یا چاق هستند، ممکن است تصاویر دقیقی از سونو سینه دریافت نکنند.

دلیل تصویربرداری

اگر پزشک شما در حال انجام بیوپسی است، سونوگرافی بهترین گزینه است. در غیر این صورت، لازم است ابتدا مامو انجام شود.

عوامل خطر

اگر به دلایل مختلف نمی‌توانید تحت تابش اشعه ایکس قرار بگیرید، سونو ممکن است بهترین گزینه برای شما باشد.

به کدام مراکز سونوگرافی و ماموگرافی مراجعه کنیم؟

قبل از هرگونه اقداماتی در مورد نحوه انجام هرکدام اطلاعاتی ارائه خواهد شد. پس برای غربالگری هراس نداشته باشید. برای راحتی شما ما از قبل اقدام به دسته بندی و معرفی مراکز کرده ایم که با کلینیک بر لینک های زیر میتوانید مشاهده بفرمایید:

لیست بهترین مراکز سونوگرافی تهران 

لیست بهترین مراکز ماموگرافی شمال تهران