با افزایش شیوع بیماری‌های کبدی از جمله کبد چرب، هپاتیت و سیروز نیاز به روش‌های تشخیصی دقیق و غیرتهاجمی بیش از گذشته احساس می‌شود. فیبرو اسکن کبد روشی جدید و بدون درد است که توانسته جایگزین مناسبی برای بیوپسی باشد و اطلاعات دقیقی درباره وضعیت بافت کبدی ارائه دهد.

فیبرواسکن کبد چیست؟

فیبرو اسکن کبد یک روش تصویربرداری غیرتهاجمی و مشابه سونوگرافی است که برای ارزیابی میزان آسیب‌دیدگی و سفتی بافت کبد استفاده می‌شود.

این دستگاه با ارسال امواج صوتی با فرکانس بالا به سمت کبد و تحلیل بازتاب آن‌ها می‌تواند میزان فیبروز یا زخم‌های کبدی را اندازه‌گیری کند. پزشکان از این روش بدون آن‌که نیاز به نمونه‌برداری یا روش‌های تهاجمی باشد برای بررسی سلامت کبد و پیگیری روند بیماری استفاده می‌کنند.

مزایای فیبرواسکن کبد

روشی سریع، ساده و بدون درد

فیبرواسکن کبد یکی از سریع‌ترین روش‌ها برای بررسی سلامت کبد است که تنها بین ۵ تا ۱۰ دقیقه زمان می‌برد. این تکنولوژی بدون نیاز به بستری‌ شدن یا حتی بی‌حسی، به‌راحتی و بدون هیچ‌گونه درد یا ناراحتی انجام می‌شود. علاوه‌بر سرعت انجام، نتیجه تست هم به‌سرعت ارائه می‌شود و به انتظار طولانی‌مدت نیاز ندارد.

ابزاری کلیدی برای پیشگیری و تشخیص زودهنگام

با انجام یک فیبرواسکن ساده می‌توان به اطلاعات مهمی در مورد وضعیت چربی و میزان آسیب‌دیدگی کبد دست یافت.

این تست به‌ویژه برای شناسایی میزان تجمع چربی در کبد و بررسی احتمال وجود فیبروز یا زخم کبدی کاربرد دارد. همچنین برای بیمارانی که به فیبروز یا سیروز مشکوک هستند، جایگزینی مناسب برای نمونه‌برداری از بافت کبد به‌شمار می‌رود.

گزینه‌ای ایمن‌تر نسبت به بیوپسی کبد

نمونه‌برداری از کبد روشی تهاجمی است که در آن قسمتی از بافت کبد برداشته می‌شود و این فرایند ممکن است با خطراتی مانند خونریزی، عفونت یا آسیب به اندام‌های اطراف همراه باشد. اما فیبرو اسکن کبد هیچ‌کدام از این خطرات را ندارد. این تست به‌صورت کاملاً غیرتهاجمی و بدون نیاز به داروی بی‌حسی انجام می‌شود.

 کاربردهای فیبرو اسکن کبد

مهم‌ترین کاربردهای فیبرو اسکن کبد تشخیص بیماری‌های زیر است:

• هپاتیت خودایمنی
• سیروز
• بیماری‌های ژنتیکی
• هپاتیت B و C
• بیماری کبد الکی
• استئاتوهپاتیت غیر الکلی

در چه مواردی پزشک انجام فیبرو اسکن کبد را تجویز می کند؟

پزشک در شرایطی انجام فیبرو اسکن کبد را تجویز می‌کند که نیاز به ارزیابی وضعیت بافت کبد از نظر سختی یا زخم وجود داشته باشد.

این روش بیشتر در بیمارانی به‌کار می‌رود که به بیماری کبد چرب غیرالکلی مبتلا هستند، علائم کبد چرب در‌ آن‌ها دیده می‌شود و سابقه هپاتیت مزمن ویروسی نوع B یا C دارند.

همچنین در افرادی که به‌طور مزمن الکل مصرف می‌کنند، انجام این تست می‌تواند به بررسی میزان آسیب کبدی کمک کند.

در بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲، چاقی یا سندرم متابولیک نیز که احتمال ابتلا به بیماری‌های کبدی بیشتر است، فیبرو اسکن ابزاری مناسب برای تشخیص زودهنگام و پیگیری شدت بیماری محسوب می‌شود.

برای انجام فیبرواسکن کبد به کجا مراجعه کنیم؟

برای انجام این روش تشخیصی باید به مراکز مراجعه کنید که در آن تجهیزات کامل و به روز در این زمینه وجود دارد. همچنین حضور پزشکان متخصص و باتجربه در زمینه فیبرواسکن سبب دستیابی به نتایج با بالاترین کیفیت و بدون خطا خواهد شد.

برای راحتی شما لیست بهترین مراکز فیبرو اسکن کبد را در سایت پزشکی لند دسته‌بندی کرده‌ایم. با مراجعه به این مراکز می‌توایند خدمات مورد نیاز خود را دریافت کنید.  

آمادگی‌های پیش از انجام فیبرواسکن کبد  

مهم‌ترین آمادگی‌هایی که پیش از مراجعه به مرکز فیبرو اسکن کبد باید انجام دهید شامل موارد زیر است:

• حداقل ۳ ساعت قبل از مراجعه چیزی نخورید و ننوشید.
• لباس گشاد بپوشید تا به‌راحتی بتوانید آن‌را بالا بزنید.
• در طول معاینه باید به پشت دراز بکشید و دست راست‌تان‌ را پشت سر قرار دهید. اگر در‌ انجام این کارها ناتوان هستید به پزشک خود اطلاع دهید.

نحوه انجام فیبرو اسکن کبد

• هنگام انجام آزمایش فیبرو اسکن کبد بیمار باید به پشت دراز بکشد و بخش فوقانی شکم او در معرض دید قرار بگیرد.
• سپس دستگاهی شبیه به پروب اولتراسوند روی پوست ناحیه‌ای که کبد قرار دارد حرکت داده می‌شود.
• این دستگاه، ارتعاشات صوتی ایجاد می‌کند؛ امواج منتشرشده وارد بافت کبد می‌شوند و سرعت عبور آن‌ها اندازه‌گیری می‌شود. هرچه کبد سفت‌تر باشد، این امواج سریع‌تر عبور می‌کنند.
• نتایج به‌دست‌آمده، میزان سفتی بافت کبد را نشان می‌دهد و به پزشک کمک می‌کند تا شدت فیبروز (زخم‌شدگی کبد) و میزان چربی انباشته را ارزیابی کند.

مراقبت‌های بعد از انجام فیبرو اسکن کبد

همانطور که گفتیم فیبرو اسکن کبد یک روش غیرتهاجمی و بدون درد است و برخلاف نمونه‌برداری کبد، نیازی به مراقبت‌های خاص یا دوره نقاهت طولانی ندارد.

معمولاً فرد بلافاصله پس از پایان اسکن می‌تواند به فعالیت‌های روزمره خود بازگردد و نیازی به استراحت یا محدودیت حرکتی نیست.

در صورتی که بیمار برای انجام فیبرو اسکن ناشتا بوده باشد، می‌تواند پس از آزمایش غذا میل کند. اگر داروی خاصی پیش از آزمایش قطع شده، لازم است طبق توصیه پزشک مصرف آن را از سر گیرد.

 تفسیر نتایج فیبرو اسکن کبد

در تفسیر نتایج فیبرو اسکن کبد اغلب از نمراتی استفاده می‌شود که به آن نمره فیبروز می‌‌‌گویند. این‌ نمرات به شکل زیر تفسیر می‌شوند:

• نمره F0-F1: بدون جای زخم یا جای زخم خفیف
• نمره F2: جای زخم متوسط. در این وضعیت فیبروز در حال تشکیل شدن است.
• نمره F3: جای زخم شدید. در این حالت فیبروز وسعت پید کرده و کبد در حال سفت شدن است.
• نمره F4: اسکار پیشرفته کبد. در این حالت سیروز کبدی ایجاد شده است و کبد در حال از کار افتادن است.

پارامتر دیگری که در این تست نشان داده می‌شود، وضعیت تجمع چربی یا استئاتوز کبدی است. این نمرات به شکل زیر تفسیر می‌شوند:

• S0-S1: در این وضعیت میزان تجمع چربی در کبد صفر یا خیلی کم است.
• S2: حالتی است که حدوداً نیمی از کبد دچار تجمع چربی شده است. اصطلاحاً به این وضعیت کبد چرب نوع 2 می‌‎گویند.
• S3: در این حالت حدوداً بالای 70% چربی در کبد انباشته شده است. این حالت وخیم گزارش شده و کبد چرب نوع 3 نامیده می‌‎شود.